Ο ρομαντικός νοσταλγός του Αϊβαλί, Φώτης Κόντογλου, και η περιοδική έκθεση στο Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή!
Με αφορμή τα 100 χρόνια απο την Μικρασιατική καταστροφή (1922-2022), το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή (B&E Goulandris Foundation), τιμά τον Μικρασιάτη ζωγράφο Φώτη Κόντογλου και διοργανώνει μια περιοδική έκθεση με τα έργα του!
Λίγα λόγια για την περιοδική έκθεση
Παράληλλα με την περιοδική έκθεση του Κόντογλου, την οποία μπορεί να επισκεφθεί κανείς στο Ισόγειο του Ιδρύματος Γουλανδρή, πραγματοποιούνται και μονόωρες ξεναγήσεις σε groupάκια ατόμων!
Η περιοδική έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου του 2022 ενώ οι ξεναγήσεις θα πραγματοποιηθούν για δύο ακόμα Σάββατα.
Η ξενάγηση αφορά, τη ζωή του Φ.Κόντογλου, τις Μικρασιάτικες ρίζες του, το έργο του και την πορεία του στο χώρο της ζωγραφικής και της τέχνης, καθώς τα έργα του χωρίζονται σε 9 θεματικές ενότητες.
Λίγα λόγια για τον Φώτη Κόντογλου
Ο Φ.Κόντογλου, γεννήθηκε στο Αϊβαλί, ένα απο τα σπουδαιότερα ιστορικά κέντρα Ελληνισμού στη Μικά Ασία, με τη Σμύρνη φυσικά να προηγείται.
Ο Κόντογλου, παρότι ήταν βαθιά αφοσιωμένος στις Αϊβαλιότικες ρίζες του, επέλεξε να ταξιδέψει στα Μετέωρα και στο 'Αγιο 'Ορος (1923), οπου και ήρθε σε στενή επαφή με τη Βυζαντινή τέχνη και τη μοναδικότητά της.
Κόντογλου και Βυζάντιο
Απο το 1950 και μετά, ο Κόντογλου αρχίζει να προσθέτει Βυζαντινά στοιχεία στην τέχνη του, με σκοπό να οριθετήσει και να επαναπροσδιορίσει την Ελληνική παράδοση, καθώς ένιωθε μεγάλο πόνο για τους διωγμούς που υπέστη και την πατρίδα του, που βίαια αναγκάστηκε να αφήσει πίσω.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αγαπημένη του "Ομορφοκλησσιά", που συμβολίζει την ομορφιά και την ιδιαιτερότητα της Βυζαντινής τέχνης. Θα λέγαμε πως μέσα απο τα έργα του, ο καλλιτέχνης προσπαθεί έντονα να ορίσει την ταυτότητά του και να ξαναφέρει στο φώς αξίες και παραδόσεις του Ελληνισμού. Προσάρμοζε ολόκληρη την Ελληνική ιστορία στο Βυζαντινό κόσμο, καθώς είχε αισθιάσει στη δημιουργία κοσμικών και θρησκευτικών έργων.
Η προσαρμογή του Ελληνισμού στα Βυζαντινά στοιχεία των έργων του, δεν ήταν κάτι πολύ δύσκολο για τον Κόντογλου, καθώς Ελλάδα και Βυζάντιο έχουν πολλά κοινά. Μερικά απο αυτά είναι οι απλοί άνθρωποι, οι παππάδες και οι ιερείς.
Ο ιμπερεαλισμός στα έργα του μοιάζει σα να ξεπερνάει τον ρεαλισμό, καθώς η υπεροχή του Βυζαντινού πολιτισμού είναι έντονη!
Το ταξίδι του στην Αθήνα
Στο ταξίδι του στην Αθήνα, ο ζωγράφος γνώρισε και ήρθε σε επαφή με σπουδαίες προσωπικότητες, πολλοί απο τους οποίους έγιναν μαθητές του.
Δίπλα στον Κόντογλου μαθήτευσαν πολλοί. Οι πιο γνωστοί και αγαπημένοι μαθητές του, καθώς αντλούσε και έμπνευση απο αυτούς, ήταν ο Τσαρούχης και ο Εγγονόπουλος, οι οποίοι τον είχαν βοηθήσει και στην τοιχογράφηση του σπιτιού του με νωπογραφίες, τις οποίες έκαναν με αυγοτέμπερα.
Οι δύο ζωγράφοι θαύμαζαν τον Κόντογλου για τις ικανότητές του και τις γνώσεις του για την Ορθοδοξία, καθώς μάθαιναν την τέχνη της αγιογραφίας και της Ορθόδοξης εικονογραφίας τις οποίες αυτός εξασκούσε.
Ακόμα, ο Μόραλης και ο Στρατής Δούκας, επίσης μαθήτεψαν πλάι του, οι οποίοι θεωρούνταν "κρυφομαθητές" του.
Μερικά απο τα πιο γνωστά έργα του
Ωραία Κλεοπάτρα (πρώτο γυμνό)
Μαρία Χατζικαμπούρη (προσωπογραφία της συζήγου του)
Κωνσταντίνος Παλιολόγος (με αφορμή της 'Αλωση 1453)
Νέος Ηρακλής (προσωπογραφία του πυγμάχου Κουταλιανού)
Βάπτιση Ιησού (μνήμες απο Αϊβαλί - παιδιά παίζουν, τώνε ψάρια και βουτάνε στο ποτάμι οπου βαπτίστηκε ο Ιησούς) (κάτι που γινόταν στο Αϊβαλί)
Για ένα μικρό χρονικό διάστημα ο Φ.Κόντογλου ασχολήθηκε με τις τοπογραφίες, δηλαδή ζωγράφιζε πίνακες απο τοπία που τον ενδιέφεραν ή τον είχαν εμπνεύσει, όπως τα Μετέωρα. Αυτό βέβαια κράτησε για πολύ λίγο, καθώς ο καλλιτέχνης δεν ενδιαφέρθηκε παραπάνω για τις τοπογραφίες.
Αφοσιώθηκε σε πορτρέτα κυρίως, ανάμεσα σε άλλα...
Το έργο του Φαϊτάκη "Απλά Πές Ίσως", ο οποίος εκπροσωπεί τη σύγχρονη τέχνη, είχει υποστεί βαθιά επιρροή απο τον Φ.Κόντογλου και τα έργα του! Το συγκεκριμένο έργο είναι σημαντικό διότι πρωτίστως μέσω αυτού ο Φαϊτάκης αναγεννιάται, καθώς καταφέρνει να ξαναφέρει στο φώς την τέχνη του Κόντογλου, στη σύγχρονη εποχή.
Προμηθευθείτε τα εισητήριά σας : https://goulandris.gr/el/tickets/photis-kontoglou-guided-tour
Περισσότερες πληροφορίες για την περιοδική έκθεση του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή: https://goulandris.gr/el/exhibition/photis-kontoglou
Καλή απόλαυση !!!
cognoscente